Gerçekleştirdiğimiz projelerde başarmak istediğimiz bütün hedeflerin bir maliyeti olduğu gibi, PMI'a göre temel başarı hedeflerimizden en önemlilerinden birisi olan kaliteye ulaşılması için de belli bir maliyetin var olduğunu kabul etmek gerekir. PMP sertifikası sınavının temeli olan PMBOK'a göre bu kalite maliyeti, kalite ile ilgili çabalardan kaynaklanan doğrudan maliyetler olabildiği gibi bazı dolaylı, ikincil maliyetler de bulunabilir.
Kalitenin maliyeti kavramı, kalite yönetimi bilgi alanı ve maliyet yönetimi bilgi alanıyla doğrudan ilgilidir.
Kalitenin maliyeti, maliyetlerin tahmini ve kalite yönetiminin planlanması süreçlerinde araç ve teknik olarak kullanılan bir veri analizi yöntemidir.
Bazı kalite maliyetleri hedeflenen kalite gereksinimlerine uyum sağladığınız için ortaya çıkabilirken, bazı maliyetler ise kalite gereklerine uyulmadığı için oluşabilir.
Kalitenin dört adet maliyet kategorisi bulunmaktadır. Bunlar:
Önleme Maliyeti
Kalite eksikliğinden kaynaklanabilecek maliyetler henüz gerçekleşmeden bu maliyetlerin ortaya çıkmasını önlemeye ve kalite eksiklerini engellemeye yönelik, proje kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerdir. Bu faaliyetler kaliteyi ilgilendiren asıl operasyonlar gerçekleştirilmeden önce planlanır. Kuruluş içerisinde projenize özel bir kalite yönetim sisteminin uygulanması ve bu sistemin hayata geçirilmesi için gerçekleşen maliyet önleme maliyetlerinin en önemli örneği iken, tasarımsal, eğitimler, uygulamaya yönelik maliyetler ve önleyici bakım faaliyetleri de bu tür maliyet kalemlerine örnek olarak gösterilebilir. Kalite prensiplerine uyum göstermekten doğan bir maliyet türüdür.
Değerleme maliyetleri
Önleme maliyetlerinden farklı olarak, var olan kalite eksiklerini, teslimat tamamlanıp müşteriye teslim edilmeden önce tespit etmeye yönelik faaliyetlerden kaynaklanan izleme ve ölçüm maliyetleridir.
Teslimatların, süreçlerin, materyallerin doğruluğunu teyit etmeye yönelik faaliyetler, süreçlere yönelik teftişler, denetimler ve incelemeler ve tedarikçilerin faaliyetlerinin incelenmesine yönelik maliyet kalemleri değerleme maliyetleri arasında gösterilebilir. Değerleme maliyetleri de kalite prensiplerine uyum göstermekten kaynaklanan maliyet türlerindendir.
İç Hata Maliyetleri
Bu tür maliyetler teslimatlarda tespit edilen hataların müşteriye teslim yapılmadan önce giderilmesine yönelik faaliyetlerden kaynaklanır. Bu tip maliyetler genellikle planlanan kalite seviyesine ulaşılamaması ve durumun teslimatın müşteriye iletilmesinden önce farkedilmesi durumunda ortaya çıkar.
Bu gruba giren maliyet kalemlerine, boşa giden işgücü, kullanılamaz duruma gelen ve doğru kalite standardına getirilmesi mümkün olmayan ürünler, ürünü düzeltmeye yönelik faaliyetler ve kalite sorununun nereden kaynaklandığının analiz edilmesi gibi faaliyetler örnek olarak gösterilebilir.
Dış Hata Maliyetleri
Bu tür maliyetler ise teslimatlar müşteriye ulaştıktan sonra müşteri tarafından tespit edilen kalite hatalarından kaynaklanan maliyetlerdir. Bu hataların giderilmesi, garanti hizmetleri, tazminatlar, kontrattan kaynaklanabilecek hukuki süreçler bu kapsama giren maliyet kalemlerine örnektir.
Kalitenin maliyeti analizi yapılırken yalnızca projenize özel kalite maliyetlerini dikkate almanız gerekir. Örneğin, kuruluşunuzun sahip olduğu genel bir kalite güvence sisteminin maliyeti kalitenin maliyeti analizinde değerlendirmeye alınmamalıdır.
