Karşımıza çıkan her sonucun temelinde, muhakkak o sonucun ortaya çıkmasına dayanak oluşturan bir kök neden mevcuttur. PMP sertifikası sınavı da PMI da soru mantığında bu kök nedenlerin ne olduğuyla oldukça ilgilenir.
Proje yönetiminde de teslimatlarda veya süreçlerde ortaya çıkan hataların, gerçekleşen veya tespit edilen risklerin, proje yönetim planında belirlenen ile gerçekleşen veriler arasındaki sapmaların kök nedenini analiz etmeye yarayan proje yönetimi tekniğidir.
PMBOK 6'ya göre kök neden analizi,
- Kalitenin Yönetilmesi
- Proje Çalışmalarının İzlenmesi ve Kontrolü
- Kalitenin Kontrolü
- Paydaş Katılımının Planlanması
- Riskleri Tanımlanması
- Paydaş Katılımının İzlenmesi
süreçlerinde bir veri analizi tekniği olarak kullanılır.
Kök neden analizinde, altta yatan temel sebebi bulabilmek için görünen dışında olan ve gerçekleşen olgunun altında yatan hususların analiz edilmesi gerekir. Bu kök nedenler fiziksel kaynaklı olabileceği gibi, içinde bulunduğunuz organizasyondan veya insan kaynaklı hususlardan kaynaklanabilir.
Kök neden analizinin gerçekleştirilebilmesi için bütün yönetim yaklaşımları tarafından yaygın bir şekilde kullanılan bazı temel yöntemler bulunur. Ancak esas olarak yapılması gereken ilk iş, proje döngüsünde ortaya çıkan sapmanın, hatanın veya var olan riskin detaylı olarak belirlenmesi ve özümsenmesidir. İkinci aşamada ise bu hata, sapma veya risk hakkında daha ileri seviyede bilgi toplamak niteliksel risk analizi ve niceliksel risk analizi yapmak gerekir.
Yeterli bilgiye sahip olunmasının ardından ise altta yatan faktörlerin tespit edilmesi veya tahmin edilmesi aşamasına geçilebilir. Bu aşamada kullanılan temel araçlar "5 neden? sorusu" veya kök neden şemaları, balık kılçığı şeması gibi çok yaygın kullanılan araçlar, alınan uzman görüşleri ve toplanan bilgilerdir. Kök neden analizi, tespit edilen veya olduğu varsayılan kök nedenlerin çözümüne yönelik öneriler getirilmesi ile sonlandırılır.